کدام رژیم غذایی برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید مناسب است؟

در کم‌کاری تیروئید بدن ما قادر نیست تا به میزان کافی هورمون‌های تیروییدی تولید کند. هورمون‌های تیروییدی به کنترل رشد، ترمیم و متابولیسم کمک می‌کنند.

در نتیجه افرادی که از کم‌کاری تیروئید رنج می‌برند تجربه خستگی، ریزش مو، افزایش وزن، احساس سرما، احساس ضعف و بسیاری دیگر نشانه‌ها را پیدا می‌کنند. کم‌کاری تیروئید ۱ تا ۲ درصد از افراد سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده و خانم‌ها ۱۰ برابر بیشتر از آقایان به آن دچار هستند.

مواد خوراکی به تنهایی قادر به درمان کم‌کاری تیروئید نیستند. با این حال ترکیبی از مواد مغذی صحیح و داروهای پزشکی به بازسازی عملکرد تیروئید و به حداقل رساندن نشانه‌ها کمک می‌کند.

این مطلب به شما کمک می‌کند تا بدانید بهترین رژیم برای کم‌کاری تیروئید چیست و از چه غذاهایی باید پرهیز کرده یا استفاده کنید.

کم کاری تیروئید چیست؟

غده تیروئید کوچک و پروانه‌ای شکل بوده که نزدیک پایین گردن قرار گرفته است. این غده باعث تولید و ذخیره هورمون‌‌های تیروییدی می‌شود که تقریباً تمام سلول‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

هنگامی که غده تیروئید سیگنالی به نام تحریک کننده هورمون تیروئیدی یا TSH دریافت می‌کند هورمون‌های تیروئیدی را به داخل جریان خون آزاد می‌کند. این سیگنال توسط غده هیپوفیز ارسال می‌شود یعنی غده کوچکی که در کف مغز قرار گرفته به هنگامی ارسال می‌شود که سطح هورمون‌های تیروییدی پایین باشند. (1)

گاهی اوقات غده تیروئید هورمون‌های تیروییدی را آزاد نمی‌کند حتی زمانی که تعداد زیادی از سیگنال‌های TSH ارسال شوند. این مسئله را کم کاری تیروئید اصلی می‌نامند و رایج‌ترین نوع کم کاری است. تقریباً ۹۰ درصد کم کاری تیروئید به وسیله تیروئیدیت هاشیموتو ایجاد می شود که یک بیماری خود ایمنی است و در آن دستگاه ایمنی به طور اشتباه به غده تیروئید حمله می کند. (5)

دیگر عوامل کم کاری تیروئید کمبود ید، اختلالات ژنتیکی، مصرف برخی داروهای پزشکی و عمل جراحی می‌باشد که در آن بخشی از تیروئید را خارج می‌کنند. هورمون‌های تیروئیدی بسیار مهم هستند. این هورمون‌ها به کنترل رشد، ترمیم و متابولیسم کمک می‌کنند. متابولیسم شما بر سرعت سوزانده شدن کالری و دمای بدن اثر می‌گذارد. به همین خاطر است که افراد با تیروئید کم کار اغلب احساس سردی، خستگی و افزایش وزن آسان را تجربه می‌کنند.

خلاصه: کم ‌کاری تیروئید وضعیتی می‌باشد که در آن غده تیروئید به مقدار کافی هورمون‌های تیروییدی را ترشح نمی‌کند. از آنجایی که هورمون‌های تیروییدی برای رشد، ترمیم و متابولیسم مهم هستند افرادی که کم کاری تیروئید دارند اغلب احساس سردی و خستگی داشته و به آسانی افزایش وزن پیدا می‌کنند.

کم کاری تیروئید چگونه بر متابولیسم اثر می‌گذارد

هورمون‌های تیروییدی به کنترل سرعت متابولیسم کمک می‌کنند. متابولیسم سریع تر باعث سوزانده شدن کالری بیشتری در زمان استراحت می‌شود. افراد مبتلا به کم کاری تیروئید هورمون‌های تیروییدی کمتری هم دارند. این بدان معنا می‌باشد که متابولیسم آنها آهسته تر بوده و در زمان استراحت کالری کمتری می‌سوزانند.

داشتن متابولیسم آهسته چند این خطر برای سلامتی شما به دنبال دارد. این امر منجر به خستگی و افزایش سطح کلسترول خون و سخت شدن کار برای کاهش وزن می ‌شود. (2)

همچنین افرادی که کم کاری تیروئید دارند افزایش مصرف پروتئین برای آنها سودمند خواهد بود. تحقیقات نشان می‌دهند که رژیم‌ با پروتئین بالا به افزایش سرعت متابولیسم کمک می‌کند.

معمولا افراد مبتلا به کم کاری تیروئید متابولیسم پایین تری هم دارند. تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف پروتئین بیشتر به بهبود متابولیسم این افراد منجر می‌شود.

کدام مواد مغذی در کم کاری تیروئید مهم هستند؟

چندین ماده مغذی در بهینه عمل کردن غده تیروئید مهم هستند که در ادامه آنها را به شما معرفی می کنیم.

ید

ید یک ماده معدنی ضروری می‌باشد که برای تولید هورمون‌های تیروییدی نیاز است. بنابراین افرادی که کمبود ید دارند در خطر بالاتری از کم کاری تیروئید هستند. (3)

کمبود ید بسیار رایج است و تقریباً یک سوم جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده می باشد. با این حال کمبود این ماده معدنی در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا بسیار کمتر است زیرا که با اضافه کردن ید به نمک از کمبود این ماده جلوگیری شده است.

اگر شما هم دچار کمبود ید هستید پس نمک ید دار را به وعده های غذایی خود اضافه کرده یا از مواد مغذی غنی از ید مانند جلبک دریایی، ماهی، لبنیات و تخم مرغ استفاده کنید.

از آنجایی که شما می‌توانید با رژیم غذایی و خود مقدار زیادی ید دریافت کنید نیازی به مکمل نخواهد بود. برخی مطالعات نشان می‌دهند که مصرف بیش از حد ید نیز به غده تیروئید آسیب وارد می‌کند.

سلنیوم

بدن در فعال کردن هورمون‌های تیروئید کمک می‌کند بنابراین باید به مقدار کافی از این ماده معدنی هم تامین شود. این ماده معدنی ضروری فواید آن به همراه دارد بدان معنا که از غده تیروئید در برابر صدمات ایجاد شده به وسیله رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند.

اضافه کردن مواد خوراکی غنی از سلنیوم به رژیم غذایی راهی فوق‌العاده برای بالا بردن سطح این ماده معدنی است. از جمله مواد خوراکی غنی از سلنیوم می‌توان به آجیل برزیلی، ماهی ساردین، تخم مرغ و حبوبات اشاره کرد.

با این حال در خاطر داشته باشید که از مصرف مکمل سلنیوم خودداری کنید مگر در صورتی که دکتر برای شما تجویز کرده باشد. مکمل‌ها برای شما مقدار بالایی از این ماده را به دنبال خواهند داشت که ممکن است سر می‌باشد.

روی

روی نیز مانند سلنیوم به فعال کردن هورمون‌های تیروئیدی کمک می کند.

همچنین مطالعات نشان می‌دهند که روی به تنظیم TSH کمک کرده که به غده تیروئید برای ترشح هورمون‌های تیروئیدی سیگنال ارسال می‌کند. کمبود این ماده معدنی در کشورهای پیشرفته تقریباً نادر است زیرا که به مقدار فراوانی در مواد خوراکی وجود دارد.

با این حال اگر شما دچار کم کاری تیروئید هستید باید مواد خوراکی غنی از روی مانند گوشت گاو و مرغ میل کنید.

خلاصه: تحقیقات نشان می‌دهند که روی، ید و سلنیوم بر روی برای افرادی که مبتلا به کم کاری تیروئید هستند مفید می‌باشد. با این وجود بهترین کار اجتناب از مصرف مکمل های ید و سلنیوم است مگر اینکه پزشک شما توصیه کرده باشد.

مواد مغذی مضر در کم کاری تیروئید

چندین ماده مغذی وجود دارند که برای برخی از افراد مبتلا به کم کاری تیروئید مضر هستند.

گواتروژن

این مواد ترکیباتی هستند که در عملکرد نرمال غده تیروئید دخالت می‌کنند. این مواد نام خود را از گواتر گرفته‌اند. گواتر وضعیتی می‌باشد که در آن غده تیروئید بزرگ شده و به هنگام کم کاری تیروئید رخ می دهد.

به طرز جالبی بسیاری از غذاهای روزانه ما حاوی گواتروژن هستند. از جمله این غذاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مواد غذایی سویا: توفو، تمپه، ادامامه و غیره.
• برخی سبزیجات: کاهو ، کلم، کلم بروکلی، گل کلم، اسفناج و دیگر موارد از این قبیل.
• میوه و گیاهان نشاسته‌ای: سیب زمینی شیرین، توت فرنگی، گلابی و غیره.
• آجیل‌ها و دانه‌ها: گندمیان، بادام زمینی و غیره.

بنابراین در این فرضیه افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید از گواتروژن‌ها دوری کنند. با این حال به نظر می‌رسد که این تنها برای افراد مسئله ساز است که کمبود ید دارند یا مقدار بالایی از گواتروژن‌ها را دریافت می‌‌کنند.

همچنین پختن مواد حاوی گواتروژن باعث غیر فعال شدن مواد گواتروژنی می‌شود.

گلوتن

گلوتن پروتئین موجود در غلاتی مانند گندم، جو و گندم سیاه است. افرادی که بیماری سلیاک دارند که یک بیماری خود ایمنی است قادر به خوردن گلوتن نیستند. بدن این افراد به اشتباه به خود حمله کرده و باعث ایجاد آسیب در ناحیه شکم می‌شود.

متاسفانه تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که دچار بیماری‌های خود ایمنی هستند در خطر بالاتری از پیشرفت دیگر بیماری‌های خود ایمنی قرار دارند. به همین خاطر است که افراد مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو یعنی دلیل اصلی کم کاری تیروئید به بیماری سلیاک هم مبتلا هستند.

همچنین بدان معنا می‌باشد که افراد مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو باید برای کمک به بهبود نشانه‌های گلوتن را از رژیم خود حذف کنند.

خلاصه: دو ماده غذایی که برای کم کاری تیروئید شما مضر هستند که لاتین و گواتروژن‌ها می‌باشند. گواتروژن‌ها در عملکرد نرمال تیروئید تداخل ایجاد می‌کنند.

از چه مواد غذایی باید اجتناب کرد؟

خوشبختانه نیازی نیست که افراد مبتلا به کم کاری تیروئید مواد غذایی زیادی را محدود کنند. با این حال مواد خوراکی که گواتروژن بالایی دارند باید به اندازه متعادل و پخته شده مصرف شوند.

همچنین شما باید از مصرف مواد غذایی که زیاد فرآوری شده‌اند بپرهیزید زیرا که معمولاً حاوی کالری بیشتری هستند. از آنجایی که افراد مبتلا به کم کاری تیروئید به راحتی وزن اضافه می‌کنند این کاری بیشتر برای آنها مشکل ساز خواهد بود. در ادامه لیستی از مواد خوراکی و مکمل‌هایی که باید به طور کامل از آنها پرهیز کنید را آورده‌ایم:

• گندمیان: تمامی آنها.
• مواد غذایی بسیار فرآوری شده: هات داگ ، کیک ، کوکی و غیره.
• مکمل ها: مکمل های سلنیوم و ید را به هیچ عنوان نباید مصرف کنید مگر این که دکتر برای شما تجویز کرده باشد.

همچنین مواد خوراکی زیر را می توانید در اندازه متعادل مصرف کنید. این مواد خوراکی حاوی گواتروژن‌ها هستند یا در صورتی که به مقدار بالایی استفاده شوند حساسیت‌زا خواهند بود.

• مواد غذایی حاوی گلوتن: نان، پاستا، غلات، آبجو و غیره.
• مواد خوراکی سویا: شیر سویا، لوبیای ادامامه، توفو و تمپه.
• سبزیجات چلیپایی: کلم بروکلی، کلم، اسفناج، کاهو و غیره.
• برخی میوه ها: گلابی، هلو و توت فرنگی.
• نوشیدنی ها: قهوه، الکل و و چای سبز این نوشیدنی‌ها ممکن است باعث حساسیت غده تیروئید شوند.

در صورتی که بیماری سلیاک دارید یا با مصرف غذاهای حاوی گلوتن احساس ناراحتی دارید پس باید به طور کل گلوتن را کنار بگذارید.

خلاصه: افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید از گندمیان، مواد غذایی فرآوری شده و مکمل‌هایی مانند سلنیوم دوری کنند (مگر در صورت تجویز پزشک). مواد غذایی حاوی گلوتن و گواتروژن را می‌توان در اندازه متعادل استفاده کرد اما در صورتی که باعث ایجاد ناراحتی در شما نشود.

مواد غذایی مجاز

انتخاب‌های زیادی برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید وجود دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تخم مرغ: تخم مرغ کامل بهترین انتخاب است زیرا که در زرده آن ید و سلنیوم موجود است و در عین حال سفیده آن سرشار از پروتئین می‌باشد.
• گوشت: تمامی گوشت‌ها از جمله گوسفند، گاو، مرغ و غیره.
• ماهی: تمام غذاهای دریایی از جمله ماهی سالمون، میگو و غیره.
• سبزیجات: تمامی سبزیجات برای مصرف خوب هستند اما باید سبزیجات چلیپایی را به اندازه متعادل مصرف کنید و همچنین آنها را خوب بپزید.
• میوه ها: می‌توانید توت‌ها، پرتقال، گوجه فرنگی، موز و دیگر میوه‌های مجاز را استفاده کنید.
• غلات و دانه های بدون گلوتن: برنج، گندم سیاه، کینوا، دانه چیا و دانه کتان.
• لبنیات: تمام محصولات لبنی از جمله شیر، پنیر، ماست و غیره.
• نوشیدنی ها: آب و دیگر نوشیدنی‌های بدون کافئین.

افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید رژیم‌هایی بر پایه سبزیجات، میوه‌ها و گوشت بدون چربی داشته باشند. زیر را که این مواد غذایی کالری پایین داشته و سیر کننده هستند و از افزایش وزن این افراد جلوگیری می‌کنند.

خلاصه: افراد مبتلا به کم کاری تیروئید انتخاب‌های زیادی برای داشتن یک رژیم سالم دارند. این افراد می توانند تخم‌مرغ، گوشت، ماهی، اغلب میوه، سبزیجات، دانه‌ها و غلات بدون گلوتن، لبنیات و نوشیدنی‌های بدون کافئین مصرف کنند.

نکاتی برای حفظ وزن سالم

به خاطر آهسته بودن متابولیسم افراد مبتلا به کم کاری تیروئید افزایش وزن آنها کار بسیار آسانی است. در اینجا چند نکته برای حفظ وزن سالم به شما معرفی می کنیم.

استراحت کامل: تلاش کنید تا در طی شب ۷ تا ۸ ساعت بخوابید. خواب کمتر از این مقدار با افزایش چربی به خصوص در ناحیه شکم مرتبط است.

آگاهانه غذا خوردن را تمرین کنید: توجه به چیزی که می‌خورید، چرا در حال خوردن هستید و چه مقدار سریع غذا می‌خورید به داشتن رابطه بهتر با غذا کمک می کند. مطالعات نشان می‌دهند که انجام این کار به کاهش وزن هم کمک می‌کند.

انجام یوگا یا مدیتیشن: انجام یوگا و مدیتیشن به کاهش استرس و بهبود سلامت عمومی بدن منجر می‌شود. همچنین تحقیقات نشان می‌دهند که این کار روش موثری در حفظ وزن سالم است.

داشتن یک رژیم کربوهیدرات متعادل یا پایین: مصرف مقدار کمی متعادل کربوهیدرات‌ها یک راه بسیار موثر در حفظ وزن است. با این وجود از رژیم کتوژنیک بپرهیزید زیرا که مصرف بسیار پایین کربوهیدرات‌ها باعث پایین آمدن سطح هورمون های تیروئیدی می‌شود.

خلاصه: در حالی که افزایش وزن به خاطر کم کاری تیروئید بسیار آسان است اما با انجام چندین کار می‌توانید وزن سالم خود را حفظ کنید. به عنوان مثال خواب خوب، مصرف مقدار بالایی از پروتئین و آگاهانه غذا خوردن کمک کننده هستند.

جمع بندی رژیم کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید یکی از مشکلات رایج سلامتی است. از نشانه‌های کم کاری تیروئید می توان به خستگی، افزایش وزن، احساس سرما و دیگر موارد اشاره کرد. خوشبختانه با مصرف مواد مغذی صحیح و استفاده از داروهای پزشکی می توانید نشانه‌‌های کم کاری تیروئید را کاهش داده و باعث بهبود عملکرد این غده شوید. مواد مغذی که برای تیروئید فوق‌العاده هستند ید، سلنیوم و روی می باشند.

منبع: Healthline